(معادل انگلیسی: Infrared Thermometers / IR Gun)

دماسنج لیزری (تفنگی IR) در عصرتولز 🔥

دماسنج لیزری یا IR Gun ابزاری است برای اندازه‌گیری دما از راه دور و بدون تماس؛ کافی‌ست نشانه‌روی کنید و عدد دما را لحظه‌ای روی نمایشگر ببینید. این ابزار برای تعمیرات صنعتی، برق و الکترونیک، تاسیسات ساختمانی، پایش تجهیزات سرمایشی/گرمایشی و کنترل کیفیت خطوط تولید ایده‌آل است. برندهای مطرح این حوزه شامل UNI-T (سری‌های UT300، UT305، UT306) و چند تولیدکننده حرفه‌ای دیگر هستند.

دماسنج لیزری چگونه کار می‌کند؟ 🧠

سطوح، انرژی مادون‌قرمز (IR) ساطع می‌کنند. دماسنج لیزری با سنسور Infrared این انرژی را دریافت و به دما تبدیل می‌کند. نقطه لیزر فقط برای نشانه‌گیری است و در اندازه‌گیری نقشی ندارد.
دو مفهوم کلیدی:

• D:S (Distance-to-Spot): نسبت فاصله به قطر نقطه اندازه‌گیری. هرچه بزرگ‌تر باشد، در فاصله‌ی دورتر نقطه‌ی کوچک‌تری را می‌سنجید.

• Emissivity (ضریب تابش): برای دقت بالاتر روی مواد مختلف (فلز براق، رنگ‌شده، پلاستیک، لاستیک) قابلیت تنظیم ضریب تابش مهم است.

چه مدل‌هایی برای شما مناسب‌اند؟ 🎯

• کاربری عمومی و عیب‌یابی سریع: مدل‌های سبک و اقتصادی با D:S متوسط؛ مناسب سرویس کولر، رادیاتور، تابلو برق، آشپزخانه صنعتی.

• کاربری حرفه‌ای و صنعتی: مدل‌های با D:S بالا، Emissivity قابل تنظیم، آلارم‌های حد بالا/پایین، ثبت مین/مکس/اِوِرِیج و درگاه USB/بلوتوث برای لاگ.

• دمای خیلی بالا/خیلی پایین: به دامنه دمایی دستگاه دقت کنید (مثلاً تا 500°C یا بالاتر). برای سطوح براق، تنظیم Emissivity حیاتی است.

تفاوت دماسنج لیزری با ترموویژن چیست؟ 🆚

• دماسنج لیزری: اندازه‌گیری نقطه‌ای بدون تصویر؛ سریع و اقتصادی.

• ترموویژن (دوربین حرارتی): تصویربرداری حرارتی با نقشه دما؛ تحلیل نشتی حرارتی، اتصالات داغ، عایق‌کاری… (دسته‌ای مجزا در سایت).

نکات خرید مهم ✅

• دامنه دما: مطابق نیاز پروژه انتخاب شود.

• D:S: هرچه بزرگ‌تر، اندازه‌گیریِ دقیق‌تر از دورتر.

• Emissivity: ثابت/قابل تنظیم؟ قابل تنظیم، دقت را روی سطوح مختلف بالا می‌برد.

• دقت و تکرارپذیری: برای کنترل کیفیت حیاتی است.

• ویژگی‌های تکمیلی: آلارم صوتی/نوری، نور پس‌زمینه، ثبت MIN/MAX/AVG، قفل تریگر برای اندازه‌گیری پیوسته، Interface داده (USB/BT).

• ایمنی و ارگونومی: بدنه ضدلغزش، وزن مناسب، استانداردهای ایمنی لیزر.

کاربردهای رایج 🛠️

• تاسیسات: بررسی رادیاتور، لوله‌ها، مبدل‌ها، داکت‌ها.

• برق و الکترونیک: چک‌کردن داغی قطعات، ترانس‌ها، کلیدها، اتصالات.

• خودرو: دیسک ترمز، رادیاتور، اگزوز، هوزینگ‌ها.

• غذا و رستوران: کنترل دمای سطحی ظروف/غذا (برای هسته غذا از پراب نفوذی استفاده شود).

• ساختمان: نشتی انرژی، نقاط مشکوک به رطوبت (برای تصویر کامل، ترموویژن توصیه می‌شود).

پیشنهاد از برند UNI-T 🔴

• UT300 سری: سبک و کاربردی برای کار روزمره.

• UT305 / UT306 سری: حرفه‌ای‌تر با D:S بالاتر، دقت بهتر و امکانات کنترلی/تحلیلی بیشتر.

• مدل‌های دارای بلوتوث/USB: برای ثبت داده و گزارش‌گیری.

راهنمای سریع انتخاب (چک‌لیست) 📋

1. دامنه دمایی پروژه‌ات چیست؟

2. از چه فاصله‌ای اندازه‌گیری می‌کنی؟ (بر اساس D:S انتخاب کن)

3. سطحِ هدف براق است یا مات؟ (به Emissivity قابل تنظیم نیاز داری)

4. به آلارم، MIN/MAX/AVG یا ثبت داده نیاز داری؟

5. ارگونومی و وزن دستگاه برای شیفت‌های طولانی مهم است؟

سوالات متداول (FAQ) ❓

آیا لیزر روی اندازه‌گیری اثر دارد؟
خیر؛ لیزر فقط برای نشانه‌گیری است. اندازه‌گیری با سنسور IR انجام می‌شود.
چرا روی فلز براق عدد اشتباه می‌خواند؟
به‌خاطر Emissivity پایینِ سطح براق. یا Emissivity را تنظیم کنید، یا یک تکه نوار مات روی نقطه بچسبانید و از روی آن بخوانید.
می‌توان از راه دورِ زیاد اندازه‌گیری کرد؟
بله، به شرط D:S بالا. در غیر این صورت، نقطه اندازه‌گیری خیلی بزرگ می‌شود و دقت می‌افتد.
برای دمای هسته غذا مناسب است؟
خیر، IR فقط سطح را می‌خواند. برای هسته از پراب نفوذی استفاده کنید.
چه زمانی ترموویژن بهتر است؟
وقتی به نقشه‌ی حرارتی و تحلیل عیب‌های پنهان (اتصالات داغ، نشتی گرما، عایق) نیاز دارید.

مشخصات کوتاه و موردی ⭐

• نوع ابزار: دماسنج لیزری (Infrared / IR Gun)

• کاربری: غیرتماسی، نقطه‌ای، سریع

• شاخص کلیدی: D:S بزرگ‌تر = نقطه کوچک‌تر در فاصله دور

• دقت: وابسته به مدل؛ برای کنترل کیفیت، مدل‌های حرفه‌ای انتخاب شود

• Emissivity: قابل تنظیم → دقت بیشتر روی سطوح متنوع

• قابلیت‌ها: MIN/MAX/AVG، آلارم حدی، نور پس‌زمینه، USB/BT (بسته به مدل)

• Brand Focus: UNI-T سری‌های UT300/UT305/UT306

نکات حرفه‌ای استفاده 👨‍🔧

• سطح براق را مات کنید (نوار مشکی/رنگ مات) و سپس بخوانید.

• از خیلی دور نایستید مگر D:S دستگاه‌تان بالا باشد.

• برای اشیای کوچک، نزدیک‌تر شوید تا نقطه‌ی اندازه‌گیری از جسم بزرگ‌تر نشود.

• برای مقایسه، MIN/MAX/AVG را فعال کنید و چند قرائت بگیرید.